ANALİZ-Dış Ticaret Dengesi(Şekerbank)

• 28.02.2019 13:47

Şekerbank ( http://www.sekerbank.com.tr ) Tarafından Hazırlanan
Analiz:
"Ocak2,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış (MTEA) verileri ise
ihracatın aylık bazda %5,8 ithalatın ise %4,6 oranında artış
kaydettiği göstermektedir. 2018 yılında, ihracat yıllık bazda %7
artarken, ithalat ise %4,9 daralmıştı.
İhracattaki limiti artışın alt kalemlere dağılımına baktığımızda
"inciler, kıymetli taş ve metal mamulleri, madeni paralar" alt
kaleminin 190 baz puan katkı ve %80 yıllık artış ile birinci katkı
sağlayıcı olduğunu görüyoruz. Bu alt kalem ne ihracat talebi anlamında
ne de ekonomik katma değer anlamında bir gösterge/katkı sağlayıcı
olmadığından dışarıda bırakmayı tercih ediyoruz. İkinci katkı
sağlayıcı olarak "motorlu kara taşıtları" kalemi ise 110 baz puan
katkı ve yıllık %8 artış ile gelmektedir. "Mineral yakıtlar, mineral
yağlar ve müstahsalları, mumlar" ise 110 baz puan katkı ve %38 yıllık
artış ile ilk üç katkı sağlayıcı içerisindeki yerini korumuştur. Diğer
geleneksel ihracatçı sektörlerin performansına bakıldığında örneğin
"elektrikli makine" ve "kazanlar" Aralık ayına göre hafif bir
toparlanma görülmektedir. Bunların dışında "gemiler ve suda yüzen
taşıtlar" da Ocak ayında (diğer aylardaki performansından bir hayli
farklılaşarak) %130 yıllık artışla manşete 40 baz puan destek
vermiştir.
İthalat tarafındaki yıllık daralmanın alt kalemlerine
baktığımızda "inciler&kıymetli taşlar" yıllık bazda %68 daralma (750
baz puan), "kazanlar" yıllık bazda %30 daralma (320 baz puan) ve
üçüncü olarak ise "elektrikli makineler" yıllık bazda %35 daralma (280
baz puan) kaydetmiştir. "Motorlu kara taşıtları" da yıllık bazda %53
daralma ile manşetten 280 baz puan almıştır. Özetle, sanayi üretiminin
canlılığını yansıtan ana ithalatçı sektörlerdeki yıllık daralma (altın
kalemindeki gelişmeleri dışlayarak) hızı çok limitli bir yavaşlama ile
de olsa devam etmektedir. Bu arada belirtmek isteriz ki Ocak ayı
rakamı olarak baktığımızda Ocak daralmasının Oca09'dan bu yana görülen
en yüksek daralma olarak öne çıkmaktadır.
Geniş ekonomik grup sınıflanmasına göre ayırdığımızda ithalattaki
zayıf görünümün orada da korunduğunu görmekteyiz. Buna göre yatırım
(sermaye) mallarındaki yıllık bazda daralma Aralık ayı rakamı olan
%34,9'dan %40,3'e çıkarken hammadde ithalatı da Aralık daralması olan
%24,3'ü korumuştur. Fakat tüketim mallarındaki yıllık daralmanın
yavaşlamaya devam ettiğini görüyoruz. Buna göre Ara18 seviyesi olan
%38,5'den %34,5'e gerilemiştir. Tüketim mallarının alt kalem
ayrıntılarına baktığımızda son yapılan KDV ve ÖTV indirimlerinin
etkisi ile dayanıklı tüketim malları ithalatının %25'e yakın yıllık
artış kaydettiğini görüyoruz. Dayanıklı tüketim malları gizli veri
dışında tek yıllık bazda artış kaydeden kalem olmaya Ara18'den bu yana
devam etmektedir.

Yorum:

Daha önceki raporlarımızda belirttiğimiz üzere Türkiye'nin büyüme
modeli gözönüne alındığında özellikle ithalat talebi ile ekonomideki
dengelenme sürecinin sıkı bir ilişki içerisinde olduğu açıktır. Bunun
paralelinde Haziran ayı sonrasında ekonomideki yeniden dengelenme
süreciyle birlikte ithalat yıllık bazda daralmaya başlamıştır. Haziran
ayında %4 ile başlayan ithalattaki daralma Aralık ayı itibariyle %28
seviyelerine ulaşmıştır. Hatırlanacağı üzere Aralık ayı ithalat
daralması Eyl09 sonrası görülen en şiddetli daralma olmuştu. Ağustos
ile başlayan süreç sonunda 2018 yılı dış ticaret açığı %28 yıllık
daralma ile 2009 yılındaki 39 milyar dolar açık sonrasında 55 milyar
dolar ile en düşük dış ticaret açığı olmuştur. Yıla başlangıç olarak
baktığımızda da Ocak ithalatının Ocak ayı sınıflandırmasında 2009'dan
bu yana kaydedilen en yüksek yıllık daralmaya işaret ettiğini
görüyoruz.
Önümüzdeki döneme ilişkin olarak ihracatın AB'deki bulanık
görüntüye rağmen bir daralma sürecine girmeyeceğini, pazar
çeşitlendirmesi ile %5 civarında bir artış kaydedebileceğini
öngörüyoruz. İthalat tarafında ise ekonomideki dengelenme sürecinin en
azından 2019 yılı ilk yarısında hakim olmaya devam edeceği beklentimiz
dahilinde ithalatta ancak ikinci yarıyıldaki ithalat artışının etkisi
ile (gerçekleşmesi halinde) %4-%5 bandında bir artış beklemekteyiz.
Böylece 2019 yılı dış ticaret açığının 2018 yılı dış ticaret açığı
seviyelerinde belki biraz daha yukarı yönlü risk taşımakla beraber
(ekonomideki toparlanma sürecinin hızı ve başlama zamanı ile birebir
ilişkili olarak) gerçekleşeceğini düşünüyoruz.
*: Ocak 2019 ile birlikte TUİK hem özel ticaret sistemi hem de
genel ticaret sistemi kullanılarak hesaplanan verileri yayınlamaya
başlamıştır. Özel ticaret sisteminde, gümrük antrepoları ve serbest
bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım
alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır. Genel ticaret
sisteminde ise, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler,
gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan
çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. TUİK özel ticaret sistemine
göre hesaplanan verilerin ayrıntılarını yayınladığından
analizlerimizde özel ticaret sistemi verilerini kullanmaya devam
edeceğiz. Bilgi amaçlı Ocak ayı detayında ihracat genel ticaret
sistemine göre bir önceki yılın aynı ayına göre %6,3 artarak 13,9
milyar dolar olmuşken ithalat ise %27,1 azalarak 16,2 milyar dolar
olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı da yıllık %75,2 daralma ile 2,3
milyar dolar olmuştur."

******

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.

*******

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey